🤖 تاریخچه هوش مصنوعی در جهان و ایران از قبل از مسیح تا 2024
۶ آبان ۱۴۰۲
تاریخچه هوش مصنوعی: هوش مصنوعی به زعم بسیاری از کاربران یک پدیده جدید و مدرن به شمار میرود اما ایده آن به هزاران سال پیش برمیگردد. درست شنیدید، ایده پشت هوش مصنوعی در زمانهای قدیم توسط فلاسفه و منطقدانان مطرح شده بوده است و آن چیزی که امروز به عنوان AI میبینیم تکامل یافته همان ایدههای قدیمی است.
امروزه استفاده از اکثر این هوش مصنوعی ها رایگان نیست.برای دسترسی بیشترشما نیازی به پرداخت هزینه یا پرداخت ارزی دارید. میتوانید بدون هیچگونه محدودیتی از این ربات استفاده کنید. البته، اگر تمایل داشته باشید میتوانید خرید اکانت هوش مصنوعی، را خریداری کنید.
امروز در این مطلب قصد داریم سیر تکاملی هوش مصنوعی از 300 سال قبل از میلاد مسیح تا به امروز را مورد بررسی قرار دهیم پس با ما تا انتهای این مطلب با کافه ارز همراه باشید.
فهرست مطالب
هوش مصنوعی در چه زمانی متولد شد؟
هوش مصنوعی با مفهوم انسان ماشینی برای اولین بار قبل از میلاد مسیح مطرح شد. فیلسوفان عهد قدیم بحثهایی درباره انسان مصنوعی مطرح کرده بودند. دانشمندان دهه 1700 با دنبال کردن تفکرات اندیشمندان قدیم این موضوع را پیش کشیدند که آیا انسان میتواند به ماشین تبدیل شود؟ یا ماشینهای مصنوعی میتوانند ذهن انسان را دستکاری کنند؟
نویسندگان دهه 1700 مقالات بسیار زیادی درباره یک ماشین همهچیزدان منتشر کردند. ماشینی که دانشمندان آن زمان توصیف میکردند مشابه کامپیوتر بود. جاناتان سوئیفت، نویسنده مشهور آن دوران در کتاب سفرهای گالیور برای اولین بار به یک وسیله پیشرفته به نام موتور اشاره کرد که از آن به عنوان اولین اشاره به فناوری مدرن یاد میشود
. در سال 1872، نویسندهای نظریهپرداز مشهور آن زمان، ساموئل باتلر در یکی از آثار خود به نام بر اروون (Erewhon) این ایده را مطرح کرد که ماشینهای مصنوعی در آیندهای نه چندان دور توانایی درک و آگاهی پیدا خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: بهترین زبان برنامه نویسی هوش مصنوعی
دهه 1900 اوج خلق آثار هنری نمایشی بود. هنرمندان زیادی هوش مصنوعی را در آثار هنری خود به تصویر کشیدند. برای مثال، نمایشنامهنویس مشهور اهل کشور چک به نام کارل چاپک برای اولین بار از واژه ربات استفاده کرد. موضوع اصلی نمایشنامه او به انسانهایی که در کارخانه ساخته شده بودند اختصاص داشت.
پس از آن یک فیلم علمی تخیلی به متروپولیس ساخته شد که در آن یک دختر به شکل ربات به شهر برلین حمله کرد و نابودی بسیار عظیمی پدید آورد. در حقیقت، این فیلم اولین تصویر از ربات را نشان میداد و آثار بعدی همگی از این فیلم برای نمایش کاراکترهای ماشینی الگو گرفتند.
چند سال بعد دانشمند ژاپنی به نام ماکوتو نیشیمورا اولین ربات را ساخت. اسم این ربات گاکوتنسوکو نام داشت که به معنی یادگیری از طبیعت بود. نیشیمورا معتقد بود که رباتهای ماشینی میتوانند از طبیعت و انسانها یاد بگیرند.
این ربات قادر بود دستان و سر خود را تکان دهد و حالت چهره خود را عوض کند. برخی از دانشمندان، سعی کردند مفهوم ماشین را در اختراع دستگاههای کامپیوتری و محاسباتی خلق کنند. برای مثال، آتاناسوف با هزینه 600 دلار توانستند ماشین هوشمندی تولید کنند که میتوانست 29 معادله خطی را به صورت همزمان حل کند.
تاریخچه هوش مصنوعی در دهه 50
دوران شکوفایی هوش مصنوعی
در دهه 1950 پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه هوش مصنوعی صورت گرفت و محققان این حوزه به موفقیتهای سطح بالایی دست پیدا کردند. کلود شانون که پدر علم نظریه اطلاعات نام دارد مقالهای با عنوان برنامهنویسی کامپیوتری برای بازی شطرنج را منتشر کرد و اولین مقالهای بود که درباره طراحی یک برنامه کامپیوتری صحبت میکرد.
آلن تورینگ نیز کتابی با عنوان هوش و ماشین کامپیوتری نوشت و این سوال را مطرح کرد که آیا ماشینهای مصنوعی میتوانند فکر کنند یا خیر؟ این کتاب بعدها منجر به ایجاد آزمایش معروف تورینگ شد که میتوانست میزان هوش ماشین کامپیوتری را اندازهگیری کند. در حقیقت، این آزمایش میتوانست به این سوال پاسخ دهد که کامپیوتر چقدر مانند انسان فکر میکند.
بیشتر بخوانید: بهترین ابزار تشخیص محتوای هوش مصنوعی
چند سال بعد، جان مک کارتی طرح برگزاری یک دوره آموزشی با نام هوش مصنوعی را پیشنهاد داد. این ورکشاپ در سال 1956 برگزار شد. به همین دلیل استفاده از کلمه هوش مصنوعی برای اولین بار به مک کارتی نیز نسبت داده میشود. مک کارتی دو سال بعد لیسپ (Lisp) که معروفترین زبان برنامهنویسی هوش مصنوعی در آن زمان بود را معرفی کرد.
آرتور ساموئل یکی از دانشمندان معروف علوم کامپیوتری نیز زمانی که درباره برنامه کامپیوتری که بتواند بهتر از سازنده خود شطرنج بازی کند صحبت میکرد، برای اولین بار از واژه یادگیری ماشینی استفاده کرد.
دهه 1960 دوران اوج زبانهای برنامهنویسی برای توسعه ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی بود. ساخت رباتهای ماشینی و انساننما و تحقیقات پژوهشی در زمینه هوش مصنوعی در این زمان به اوج رسیدند. برای مثال، ربات صنعتی به نام اونیمیت در کارخانه جنرال موتورز در امریکا شروع به کار کرد. این ربات پیشرفته کارهایی که برای انسانها خطرناک بود مثل جوشکاری بدنه و حمل برخی از اجزای خودرو را به راحتی انجام میداد.
در سال 1965، جوزف ویزنبام که یک دانشمند علوم کامپیوتری بود یک ربات هوشمند سخنگو به نام الیزا را طراحی کرد. این ربات سخنگو که میتوانست به زبان انگلیسی با انسان صحبت کند در اصل یک نرم افزار تعاملی بود. ویزنبام قصد داشت نشان دهد که ارتباط بین هوش مصنوعی و انسان واقعاض مصنوعی است اما متوجه شد اکثر کاربران ویژگیهای انسانی به الیزا نسبت میدهند.
ربات شیکی (Shakey The Robot) اولین ربات متحرک بود که لقب اولین انسان الکترونیکی دنیا را نیز یدک میکشد. در سال 1968 نیز فیلم بسیار تاثیرگذار ادیسه فضایی 2001 بر روی پرده سینما رفت. این فیلم داستان یک کامپیوتر به نام HAL را نشان میدهد که مانند انسان به وضعیتهای مختلف واکنش نشان میدهد.
در سال 1970 اولین ربات انساننما به نام WABOT-1 توسط دانشمندان ژاپنی ساخته شد. این ربات میتوانست دست و پای خود را حرکت دهد و توانایی دیدن و صحبتکردن را داشت. این ربات انقلابی در صنعت هوش مصنوعی به شمار میرود و از آن به عنوان یکی از محبوبترین رباتها یاد میشود.
البته، چند سال بعد، جیمز لایتیهیل، ریاضیدان انگلیسی در گزارشی وضعیت پیشرفت تحقیقات انجام شده در زمینه هوش مصنوعی را زیر سوال برد و به وزارت علوم بریتانیا اعلام کرد که هیچ اکتشاف قابل توجهی تاکنون در این زمینه انجام نشده است. این گزارش باعث شد تا حمایت دولت این کشور از حوزه هوش مصنوعی کاهش یابد.
در سالهای بعد دهه 70 فیلمهای مربوط به رباتهای سخنگو نظیر جنگ ستارگان در سینما محبوب شدند. اما در دهه 80 زمستان سرد حوزه هوش مصنوعی شروع شد و سرمایهگذاری در این حوزه به شدت کاهش یافت.
البته، در همین دهه شرکت خودروسازی مرسدس بنز یک خودروی ون بدون راننده را تولید کرد که با استفاده از سنسور و دوربین در جادهای که هیچ مانع یا ماشین دیگری حضور نداشت توانست به رکورد سرعت 55 مایل در ساعت برسد.
در اواخر دهه 90 میلادی نیز یک ابر رایانه متخصص در بازی شطرنج با نام دیپ بلو (Deep Blue) طراحی شد و توانست در مسابقه با استاد بزرگ شطرنج موفق شد او را شکست دهد. در سال 1999 نیز شرکت سونی یک سگ رباتیک به نام AIBO را تولید کرد. این ربات هوش مصنوعی 2000 دلار قیمت داشت و قابلیت درک 100 فرمان صوتی از صاحبش را داشت. جالب است بدانید که نسخه جدید این سگ رباتیک هنوز توسط کمپانی سونی تولید میشود. همچنین، اگر علاقهمند هستید زبان انگلیسی را با هوش مصنوعی یاد بگیرید هوش مصنوعی Talkpal انتخاب مناسبی برای شماست که اطلاعت کامل آن را در وبلاگ کافه ارز منتشر کردهایم میتوانید برای مشاهده این مقاله به وبلاگ کافه ارز سر بزنید.
پایان قرن بیستم؛ فاز جدید هوش مصنوعی
سال 2000 با باگ عظیم Y2K همراه بود. در واقع، تمام نرمافزارهای کامپیوتری که در صده 1900 ساخته شده بودند و از لحاظ زمانی با تقویم هزاره جدید همخوانی نداشتند و با فرمت سال 2000 دچار مشکل شده بودند. بعد از حل شدن این باگ، دوران طلایی صنعت هوش مصنوعی آغاز شد و بیشتر کمپانیهای بزرگ شروع به تولید رباتهای سخنگو و انساننما کردند. برای مثال، گوگل در سال 2009 به صورت پنهانی یک خودروی بدون راننده تولید کرد.
از سال 2010 تا به امروز، صنعت هوش مصنوعی وارد فاز جدیدی شد که اوج ان به سال 2023 برمیگردد. در سال 2010 کمپانی مایکروسافت از کینکت کنسول ایکس باکس رونمایی کرد. این دستگاه اولین تکنولوژی بود که میتوانست حرکات بدن انسان را تشخیص دهد. سپس اپل ربات هوش مصنوعی سیری را بر روی محصولات خود توسعه داد.
این هوش مصنوعی دستیار صوتی گوشیهای آیفون است که با کمک یادگیری ماشینی میتواند خیلی سریع به سوالات انسان پاسخ دهد. این موضوع خیلی برای کاربارن در ان زمان جالب بود و یکی از نقاط عطف در زمینه هوش مصنوعی به شمار میرود.
در سال 2017، دپارتمان آزمایشات هوش مصنوعی فیسبوک دو چت بات (هوش مصنوعی گفتگوی آنلاین) را برای گفتگو با یکدیگر آموزش داد. آنها پس از مدتی صحبت کردن از دیگر از زبان برنامهنویسی شده خود (زبان انگلیسی) استفاده نکرده و با یک زبان جدید شروع به گفتگو کردند.
فیسبوک این آزمایش را درنهایت متوقف کرد. سال بعد گوگل نیز از هوش مصنوعی خود با نام BERT رونمایی کرد. این هوش مصنوعی میتوانست با استفاده از زبان کاربران اینترنتی موضوعات جدیدی فرابگیرد.
به طور کلی، اولین کسانی که به مدل هوش مصنوعی امروزی واکنش نشان دادند، ریاضیدانان و فلاسفهای بودند که باعث اختراع کامپیوترهای قابل برنامهریزی به نام کامپیوتر آتاناسوف بری (ABC) شدند. این کامپیوتر جرقه بزرگی بود که ایده توسعه هوش مصنوعی و مغز الکترونیک را به وجود آورد. پس از گذشت یک دهه هوش مصنوعی به یک رشته تحصیلی تبدیل شد.
آلن تورینگ دانشمند علوم ریاضی و کامپیوتر تستی طراحی کرد که میزان رفتار انسانی ماشینها را اندازهگیری میکرد. سپس جان مک کارتی در کنفرانس تابستانه دانشگاه دارتموث در سال 1956 برای اولین بار عبارت هوش مصنوعی را به زبان آورد.
در ماه نوامبر سال 2022 شرکت OpenAI هوش مصنوعی ChatGPT را معرفی کرد. این شرکت اذعان کرده است که هیچگاه انتظار نداشت که چت جی پی تی انقدر مورد استقبال قرار بگیرد. خیلی از افراد فعال در پروژه ChatGPT در مصاحبههای مختلف گفتهاند که این هوش مصنوعی قرار نبوده به عنوان یک پروژه بنیادی معرفی شود و تنها برای جمعآوری بازخوردهای کاربران بوده است. در نهایت هوش مصنوعی ChatGPT مثل بمب ترکید و به عنوان پدر معنوی هزاران هوش مصنوعی دیگر در حافظه تاریخ حک خواهد شد.
بیشتر یخوانید : ChatGPT چیست
تاریخچه هوش مصنوعی در بازیهای کامپیوتری
تاریخچه هوش مصنوعی یا رد پای هوش مصنوعی در تمام زوایای زندگی ما انسانها دیده میشود. بازیهای ویدیویی نیز خیلی متنوع هستند و برای تمام سنین جذابیت دارند. در حقیقت، بازیهای کامپیوتری یک علاقهمندی مشترک بین تمام اقشار جامعه است و هر فرد با هر سلیقهای که دارد میتواند از بازیهای ویدیویی لذت ببرد.
شاید از خود بپرسید که هوش مصنوعی در بازیهای کامپیوتری چه تاثیری میگذارد؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که توسعهدهندگان به خاطر اضافه کردن سازگاری و هوشمندانهشدن بازیها، هوش مصنوعی را به بازیهای کامپیوتری اضافه کرد.
قبل از سال 1950، استفاده از هوش مصنوعی در بازی فقط مربوط ب شخصیتهایی میشدند که در بازی قابل نمایش نبودند. بعد از سال 1950 ورق برگشت و هوش مصنوعی یکی ارکانهای اصلی خلق شخصیت بازیهای ویدیویی تبدیل شد. البته از آن زمان به بعد بازیها به دو دسته گیمهای مبتنی بر هوش مصنوعی و بازیهای بدون هوش مصنوعی تقسیم شدند.
در سال 1951 دانشگاه منچستر برای طراحی بازی شظرنج از تکنولوژی AI Ferraranti Mark استفاده کرد که یکی از اولین برنامههای بازیسازی در دنبا محسوب میشود. این برنامه هوش مصنوعی در نهایت توانست گری کارسپاروف، استاد بزرگ شطرنج دنیا را شکست دهد.
تاریخچه هوش مصنوعی در ایران
حال به تاریخچه هوش مصنوعی در ایران می پردازیم :
هوش مصنوعی در ایران کاملاً جا افتاده است و خیلی مردم برای کسبل درآمد به آن روی آوردهاند. این ابزار با سرعت بسیار بالا در ایران در حال پیشرفت است و با توجه به قدرت یادگیری طبیعی در بین تما مردم ایران جا افتاده است. برای مثال، استفاده از هوش مصنوعی در صنایع بزرگ مثل خودروسازی، تولید سلاحها یپیشرفته و سرویسهای یتشخیص گفتار میتواند دنیا را تغییر دهد.
علاوه بر این، هوش مصنوعی در حال حاضر در زمینه رباتیک در ایران بسیار کاربرد دارد. از موارد استفاده دیگر از هوش مصنوعی میتوان یه احراز هویت از طریق نشاندادن چهره است که در سیستمهای بانکی خیلی مورد استفده قرار میگیرد.
خطرات هوش مصنوعی
هوش مصنوعی درکنار تمام مزایایی که دارد، برخی نکات منفی نیز دارد که مشکلاتی را برای ما ایجاد میکنند. مشکل اول در رابطه با صخت داذهای است که این ابزارها در اختیارتان قرار میدهد. برای راستیآزمایی این موضوعات، موتورهای جستجو نظیر گوگل الگوریتمی را در نظر گرفتهاند.
نتیجهگیری
تاریخچه هوش مصنوعی پر از فناوری و تکنولوژیهای جذاب بوده است. برای مثال، ربات ژاپنی به نام شیکی که اولین ربات انساننما بود یا سگ رباتیک سونی AIBO از نوآوریهای مهیج این صنعت به شمار میروند که هر کدام تاثیر بزرگی در تکامل و تبدیل هوش مصنوعی به چیزی که الان میبینیم داشتهاند.
مهمترین نکته درباره هوش مصنوعی این است که ایده اولیه آن به دوران مربوط نمیشود و ریشه در دوران قبل از میلاد مسیح دارد. فلاسفه قدیمی به ایده انسان مصنوعی پر و بال داده و مهندسان کامپیوتر و دانشمندان علوم ریاضی نیز با پیشرفت علم توانستند هوش مصنوعی امروزی را به دنیا معرفی کنند.