اتریوم چیست؟ راهنمای جامع شناخت Ethereum

اتریوم چیست: اگر می‌خواهید بدانید که اتریوم چیست؛ در یک کلام باید بگوییم که این ارز دیجیتال یک شبکه بلاک‌چینی است. بلاک‌چین فقط مختص به بیت‌کوین نیست؛ بنابراین اتریوم هم فقط یک ارز دیجیتال نیست و بلاک‌چین بسیار پیشرفته و توانایی دارد. در حقیقت، اتریوم یک پلتفرم نوین برای ایجاد و اجرای بدون واسطه برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند یا همان اسمارت کانترکت‌ها (Smart Contract) است. هدف از فناوری بلاک‌چین اتریوم این بوده که همه چیز به صورت غیرمتمرکز اداره شود و هیچ‌گونه مدیریت سلیقه‌ای بر روی آن‌ها اعمال نشود. اگر قصد خرید اتریوم یا سرمایه‌گذاری در اتریوم را دارید تا آخر این مقاله با ما همراه باشید تا پاسخ تمام سوالات خود را دریافت کنید.

ارز دیجیتال اتریوم چیست؟

ارز دیجیتال Ethereum با نماد معاملاتی ETH یک شبکه آزاد بر پایه فناوری بلاک‌چین است که دارای مرورگر اختصاصی، زبان برنامه‌نویسی و سیستم پرداخت مخصوص خود است. هیچ نهادی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر روی اتریوم نظارت ندارد و هزاران شبکه کامپیوتری از سراسر جهان موسوم به نود (Node) به صورت داوطلبانه بر روی آن فعالیت کرده و کنترل آن را در دست دارند.

برای درک هر چه بهتر اتریوم باید ابتدا به نقش واسطه‌ها در تراکنش‌های امروز بپردازیم. امروزه، واسطه‌ها در همه صنایع به خصوص حوزه‌های مالی قرار دارند. هدف اصلی واسطه‌ها این است که به ما کمک کنند تا فعالیت‌های دیجیتالی را ساده‌تر انجام دهیم. برای مثال، همین مقاله‌ای که الان در حال مطالعه آن هستید، بر روی یک سرور که کنترلش در دست شخص ثالثی است، ذخیره و نگه‌داری می‌شود. یا این که سرویس‌های ارسال ایمیل را در نظر بگیرید، شرکت‌هایی مثل گوگل با ارائه محصولاتی نظیر Gmail به ما کمک می‌کنند که پیام‌های خود را به صورت آنلاین انتقال داده و در یک فضای امن‌تر نگهداری کنیم.

البته، مخالفان متمرکزگرایی بر این باور هستند که این سرویس‌ها سانسور را تشدید می‌کنند، چون افرادی که مالک این داده‌ها هستند، کنترل مستقیم کمتری بر روی آن‌ها دارند و واسطه‌ها در این میان نظارت بیشتری بر اطلاعات افراد دارند. هدف اتریوم این است که واسطه‌ها را با قراردادهای هوشمند جایگزین کند، بنابراین قوانین مربوط به برنامه‌ها به صورت خودکار اجرا شده و مالکان کنترل بیشتری بر روی داده‌های خود دارند.

اطلاعات بلاک‌چین اتریوم بر روی سرور مرکزی ذخیره نمی‌شود. در عوض، یک نسخه کپی از هر داده به شکلی کامل در میان نودها توزیع می‌شود. اتر (ETH) رمز ارز بومی این شبکه محسوب می‌شود و برای پرداخت کارمزد تراکنش‌های انجام‌شده بر روی بلاک‌چین مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی، می‌توان گفت همان‌طور که بنزین برای فعالیت یک خودرو حیاتی است، اتر نیز به عنوان سوخت شبکه اتریوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) با همکاری گوین وود (Gavin Wood) با کمک چند برنامه‌نویس دیگر در تاریخ 30 ماه جولای سال 2015، بلاک‌چین اتریوم را به صورت رسمی راه‌اندازی کردند. آن‌‌ها سپس ارز دیجیتال اتریوم را از طریق رویداد عرضه اولیه سکه (ICO) به علاقه‌مندان عرضه کردند. در حال حاضر اتر یا همان اتریوم بعد از بیت‌کوین به عنوان قدرتمندترین ارز دیجیتال جهان به شمار می‌رود.

اتریوم یک انقلاب در صنعت برنامه‌نویسی و ساخت اپلیکیشن‌ها به شمار می‌رود چون برنامه‌نویسان می‌توانند اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapp) را بر روی بلاک‌چین آن راه‌اندازی کنند. امروزه، هزاران قرارداد هوشمند مربوط به برنامه‌های غیرمتمرکز نظیر صرافی یونی سواپ (UniSwap) بر روی اکوسیستم اتریوم در حال فعالیت هستند. جالب است بدانید که ظهور تکنولوژی‌های دیگری نظیر متاورس و NFT به لطف بلاک‌چین اتریوم شکل گرفته‌اند. در یک کلام می‌توان گفت که اگر اتریوم به شکل امروزی وجود نداشت، خبری از NFT و متاورس به شکل امروزی نیز نبود.

اتریوم چرا به‌وجود آمد؟

حالا که تا حدودی با مقوله اتریوم چیست، آشنا شدیم بهتر است به دلایل پیدایش آن نیز بپردازیم. همان‌طور که می‌دانید، در دنیای امروز، اکثر اطلاعات شخصی، رمزها، و اطلاعات مالی در نزد شرکت‌ها و سرویس‌های مرکزی مانند آمازون، فیس‌بوک، و گوگل ذخیره می‌شوند. استفاده از این شرکت‌ها از یک نظر، امکانات و تسهیلات بیشتری را برای ذخیره و مدیریت اطلاعات فراهم می‌کند، اما از سوی دیگر، باعث ایجاد نقاط ضعف امنیتی می‌شود. هکرها یا دولت‌ها می‌توانند از طریق حملات گسترده به این سازمان‌ها به اطلاعات شخصی کاربران دسترسی پیدا کرده و از آنها سو استفاده کنند.

بلاک‌چین به عنوان راه‌حلی غیرمتمرکز و امن برای این مسئله ظهور پیدا کرد. اتریوم نیز به عنوان یکی از قدرتمندترین فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چین با هدف اصلی “غیرمتمرکز‌ کردن اینترنت” به این اکوسیستم وارد شد. همان‌طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، اتریوم سعی می‌کند، واسطه‌ها و نهادهای ثالث را حذف کند، اما چگونه؟ اتریوم با تکیه بر تکنولوژی پیشرفته بلاک‌چین اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های مالی و تبادل اطلاعات بدون نیاز به واسطه‌ها مستقیماً بین افراد انجام شوند. این موضوع باعث افزایش چشمگیر امنیت، کاهش هزینه‌ها و افزایش شفافیت در فعالیت‌های آنلاین، به‌خصوص تراکنش‌های مالی می‌شود. همچنین اگر علاقه‌مند هستید بدانید که اتریوم چگونه کار می‌کند می‌توانید به مقاله چگونگی استفاده از اتریوم در وبلاگ کافه ارز مراجعه کنید.

اتریوم با هدف تبدیل‌شدن به یک ابر کامپیوتر جهانی عرضه شد که در آن همه‌چیز نظیر سرورها، سیستم‌ها و اطلاعات توسط هزاران داوطلب موسوم به گره (node) مدیریت می‌شوند. در حقیقت، اتریوم کامپیوتری است که هر فرد از هر جای جهان می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. در زمینه اپلیکیشن‌های اینترنتی، اتریوم این امکان را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد تا بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی نظیر فروشگاه‌های آنلاین مثل گوگل‌پلی، کنترل اپلیکشن را به‌دست بگیرند. علاوه بر این، مصرف‌کنندگان نیز به لطف اتریوم می‌توانند بر اطلاعات و نحوه استفاده از اپلیکیشن‌ها تسلط داشته باشند.

تاریخچه اتریوم

هر زمان که صحبت از تاریخچه اتریوم می‌شود، اولین فردی که به میان می‌آید، ویتالیک بوترین است. ویتالیک در سال 2013، وایت‌پیپر (WhitePaper) اتریوم را با دوستان خود به اشتراک گذاشت تا نظرات و انتقادات آن‌ها را درباره اتریوم جویا شود. ویتالیک در آن زمان پاسخی از دوستان خود دریافت نکرد، اما در سال 2014 ایده خود را به صورت عمومی مطرح کرد و سپس یک‌سال بعد بلاک‌چین اتریوم را راه‌اندازی کرد.

میهای الیسی، آنتونی دی لوریو، چارلز هاسکینسون، و جوزف لوبین نیز در کنار بوترین از بنیان‌گذاران اتریوم این شبکه محسوب می‌شدند. ویتالیک بوترین برای بهبود بلاک‌چین بیت‌کوین تلاش بسیار زیادی انجام داد. نتیجه کار این شد که ایده ایجاد قراردادهای هوشمند و پیاده‌سازی بدون واسطه برنامه‌های غیرمتمرکز بر روی بلاک‌چین اتریوم شکل گرفت. سپس با گذشت زمان، بوترین از ارز دیجیتال بومی شبکه به نام اتر (ETHER) رونمایی کرد و توانست در بلاکچین اتریوم، قراردادهای هوشمند بدون واسطه و برنامه‌های غیرمتمرکز را پیاده‌سازی کند. ویتالیک همواره در مصاحبه‌های خود اظهار داشته که تمام تلاش خود را برای آینده اتریوم و ثبات شبکه آن به‌کار خواهد گرفت.

ارز دیجیتال اتر در همان ابتدای فعالیت شبکه Ethereum در تاریخ 22 جولای سال 2014 در عرضه اولیه سکه (ICO) در دسترس کاربران قرار گرفت. در طی 41 روز، بیش از 60 میلیون توکن اتر به مبلغ 0.31 دلار توسط کاربران خریداری شد؛ توجه کنید که اگر در آن زمان اتریوم خریداری می‌کردید بعد از گذشت 10 سال چه سود نجومی نصیب شما می‌شد.

هک دائو (DAO) و هارد فورک اتریوم

اتریوم از زمان راه‌اندازی تا سال ۲۰۱۶ با تکیه بر برنامه‌ریزی از پیش‌ تعیین‌شده در مسیر پیشرفت بسیار خوبی قرار داشت. اما در سال 2016، یک پروژه به نام DAO یا همان سازمان غیرمتمرکز خود مختار کار خود را بر روی بلاک‌چین اتریوم آغاز کرد. دائو یک صندوق سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز بود که توسط سرمایه‌گذارانش مدیریت و اداره می‌شد. شیوه کار این سازمان به شکلی بود که خریداران با توکن‌های دریافتی که صندوق به آن‌ها می‌داد، از حق رای در صندوق برخوردار می‌شدند. انتظار نمی‌رفت که استقبال از این پروژه تا به این حد زیاد باشد، اما در ابتدای مسیر توانست 168 میلیون دلار سرمایه اولیه جذب کند.

این پروژه داشت خوب کار می‌کرد تا این که هکرها در تاریخ 17 ژوئن سال 2016 یک حفره امنیتی در کدهای دائو کشف کرد و از همین طریق توانست حدود 50 میلیون دلار توکن ETH را به کیف پول خود انتقال دهد. این موضوع یک تراژدی برای اتریوم که نوپا هم بود محسوب می‌شد و ضربه بسیار بزرگی بر اعتبار این شبکه بود. توسعه‌دهندگان طبق قوانین دائو، چهار هفته فرصت داشتند تا فکری به حال سرمایه از دست‌رفته کاربران بکنند. در این زمان توسعه‌دهندگان دو گزینه بیشتر نداشتند و باید از میان هاردفورک و سافت‌فورک یکی را انتخاب می‌کردند.

فورک به معنی به‌روزرسانی اکوسیستم یک پروژه ارز دیجیتال است. در حقیقت، برنامه‌نویسان با هدف بهبود عملکرد یک برنامه، تغییراتی در آن اعمال می‌کنند. فورک زمانی در پروژه‌های ارز دیجیتال اتفاق می‌افتد که مشکلی در برنامه به‌وجود آمده باشد یا این که قوانین دچار چالش شده باشند. توسعه‌دهندگان اتریوم ابتدا موافق سافت‌فورک بر روی شبکه اتریوم بودند اما به این نتیجه رسیدند که سافت‌فورک باعث بروز حملات DDoS می‌شود، بنابراین تنها گزینه باقی‌مانده هارد‌فورک اتریوم بود. پس از هاردفورک، ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک با نماد ETC در صرافی‌ها به کار خود ادامه داد. به عبارت دیگر، ETC همان ارز دیجیتال اتریوم بر روی بلاک‌چین قدیمی آن است.

اتریوم چگونه کار می‌کند؟

همان‌طور که در ابتدای این مقاله توضیح دادیم، اتریوم یک شبکه بلاک‌چین است که بر پایه قراردادهای هوشمند و با استفاده از مکانیزم اثبات سهام (PoS) عمل می‌کند. در واقع، یک کد برنامه‌نویسی‌شده تمام اتفاقات شبکه را کنترل می‌کند، بنابراین هرگونه سانسور و دستکاری در شبکه عملاً غیرممکن می‌شود. علاوه بر این، هرگونه تغییر در شبکه باید با موافقیت اکثریت اعضای شبکه صورت بگیرد و توسعه‌دهندگان به صورت شخصی نمی‌توانند در آن دخالت کنند؛ یکی از جنبه‌های غیرمتمرکز بودن بلاک‌چین همین مزیت بسیار خوب است.

برای خرید و فروش اتر و سرمایه‌گذاری از طریق آن خیلی لازم نیست که با کارکرد اکوسیستم آن آشنا باشید. در حقیقت، همان‌طور که برای استفاده از اینترنت نیازی به تخصص در زمینه فناوری شبکه ندارید، برای استفاده از شبکه اتریوم یا خرید و فروش ETH نیز فقط به یک تلفن همراه یا کامپیوتر و ثبت‌نام در چند سایت ساده نیاز دارید. البته، ما برای ارتقای سطح اطلاعات مخاطبان خود در ادامه برخی از اصطلاحات مهم و تخصصی اتریوم را به صورت مختصر توضیح خواهیم داد.

قرارداد هوشمند (Smart Contract)

قراردادهای هوشمند یا همان اسمارت کانترکت، مهم‌ترین نوآوری شبکه اتریوم است. قرارداد هوشمند یک نرم‌افزار (کد) است که بر روی بلاک‌چین پیاده‌سازی و اجرا می‌شود. عملکرد آن خیلی ساده است به شکلی که در صورت وقوع اتفاقات از پیش‌تعیین شده، این نرم‌افزار دستورات را به طور خودکار اجرا می‌کند. قراردادهای هوشمند ضمانت اجرایی دارند، یعنی پس از این که در روی بلاک‌چین ثبت شده و فعالیت خود را آغاز کردند، هیچ‌کس نمی‌تواند از اجرای آن‌ها جلوگیری کند. برای این‌که مفهوم قرارداد هوشمند را بهتر درک کنید، بهتر است آن را با قراردادهای معمولی مقایسه کنیم.

تفاوت اصلی در این است که کدهای برنامه‌نویسی‌شده در قراردادهای هوشمند مشکل اعتماد بین طرفین را برطرف می‌کند.با قراردادهای هوشمند می‌توان اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهایی راه‌اندازی کرد که بدون هیچ‌گونه وابستگی و قطع ارتباط به فعالیت خود ادامه دهند؛ جالب است بدانید که حتی خود فردی که قرارداد هوشمند را برنامه‌نویسی کرده نمی‌تواند از ادامه اجرای ان جلوگیری کند.

ماشین مجازی اتریوم (EVM) چیست؟

تمام تکنولوژی و قدرت محاسباتی اکوسیستم اتریوم مدیون ماشین مجازی آن است. این ماشین مجازی به شبکه اتریوم اجازه می‌دهد تا عملیات بسیار پیچیده را به‌راحتی بر روی بلاک‌چین پردازش کند. این تکنولوژی کدهای قراردادهای هوشمند که به زبان‌های برنامه‌نویسی نظیر Solidity و Vyper را دریافت کرده و آن‌ها را به زبانی که برای بلاک‌چین قابل درک است تبدیل کرده و بر روی آن اجرا می‌کند. ماشین مجازی اتریوم قابلیت تورینگ دارد، یعنی اگر منابع کافی در اختیار داشته باشد می‌تواند هر نوع محاسباتی را با موفقیت انجام دهد.

EVM یک کامپیوتر ابری است که توان شبکه اتریوم را تامین می‌کند. این ماشین دقیقاً شبیه به یک کامپیوتر، کدهای مختلف را اجرا می‌کند و از یک حافظه برای ذخیره اطلاعات بهره‌مند است. البته، EVM فقط یک کامپیوتر نیست و شبکه‌ای متشکل از هزاران کامپیوتر ابری است که در سراسر جهان با یکدیگر فعالیت می‌کنند. شیوه عملکرد ماشین مجازی اتریوم خیلی جالب است. توسعه‌دهندگان کدهای قرارداد هوشمند را با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی می‌نویسند، سپس این کدها به کد بایت تغییر می‌کند تا EVM قادر باشد آن‌ها را درک و ترجمه کند. البته، شما زمانی که در حال انجام تراکنش بر روی بلاک‌چین اتریوم هستید، ماشین مجازی بیشتر کار را برای شما انجام می‌دهد، بنابراین برای جبران این کار باید هزینه گس پرداخت کنید.

بلاک‌چین اتریوم

ارز دیجیتال ETH برای نگه‌داری سوابق تراکنش‌ها و حفظ امنیت اطلاعات آن‌ها، مثل بیت‌کوین از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند. برای درک هر چه بهتر مفهوم بلاک‌چین باید با یک مثال آن را شرح دهیم. یک دفتر حساب‌وکتاب در یک مغازه کوچک را تصور کنید که تمامی خرید و فروش‌ها و کالاهای موجود در آن ثبت می‌شود. بلاک‌چین اتریوم نسخه بسیار بزرگ‌تر و جهانی همین دفتر حساب‌و‌کتاب است که تمامی تراکنش‌های اتریوم به صورت دائمی در آن ثبت می‌شود. برای مثال، اگر شما یک واحد اتر به کیف پول فرد دیگری انتقال دهید، تمامی اطلاعات مربوط به این تراکنش در بلاک‌چین اتریوم به صورت دائمی ثبت می‌شود. در ادامه نکات مهم مربوط به بلاک چین اتریوم را با یکدیگر مورد بررسی قرار می‌دهیم.

• عمومی بودن بلاک‌چین اتریوم: بلاک‌چین اتریوم یک دفتر کل عمومی است و همه افراد می‌توانند با اتصال مستقیم به شبکه، به یک گره (Node) تبدیل شوند. با این کار همه افراد می‌توانند یک نسخه از این دفتر کل که شامل اطلاعات همه تراکنش‌ها است را بر روی سیستم خود دانلود کنند.
• غیرمتمرکز و غیرتوزیع بودن بلاک‌چین اتریوم:از آنجایی که هر فردی می‌تواند به بلاک‌چین وصل شد و یک نسخه از آن را نزد خود داشته باشد، بنابراین هیچ نقطه نابودی و شکستی برای آن وجود ندارد. به عبارت دیگر، اگر سوابق تراکنش‌ها از یک کامپیوتر پاک شود، دیگر سیستم‌های کامپیوتری هنوز از آن اطلاعات محافظت می‌کنند.
• شفافیت بلاک‌چین اتریوم:همه افراد فعال در شبکه می‌توانند اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها را بررسی و رهگیری کنند. مبلغ این تراکنش‌‌ها نیز مشخص است. البته، دسترسی به هویت افراد امکان‌پذیر نیست و فقط می‌توان موجودی آدرس‌ کیف پول‌های همه کاربران را مشاهده کرد.
• عدم سانسور در بلاک‌چین اتریوم:ساختار بلاک‌‎چین اتریوم این‌گونه است که بلوک‌ها به صورت زنجیره‌وار اطلاعات را در خود ذخیره می‌کنند، بنابراین، هرگونه دستکاری اطلاعات ذخیره‌شده در یک بلاک، اطلاعات موجود در بلاک‌های دیگر را غیرمعتبر می‌کند. این قابلیت بلاک‌چین باعث می‌شود تا سانسور تا حد بسیار زیادی در این اکوسیستم از بین برود.
• محافظت از شبکه در برابر هک: بلاک‌چین اتریوم توسط هزاران سیستم کامپیوتری به نام نود محافظت می‌شود و هیچ نهاد مرکزی داده‌های موجود در آن را به صورت متمرکز ذخیره نمی‌کند. این قابلیت باعث شده است تا تجیمع داده در این اکوسیستم از بین برود و دسترسی هکرها به آن بسیار سخت و پیچیده شود. تنها در صورتی می‌توان شبکه اتریوم را هک کرد که کنترل بیش از نیمی از نودهای شبکه را بدست گرفت که هزینه‌ بسیار بالایی روی دست هکرها خواهد گذاشت و عملاً آن را غیرممکن می‌سازد. در حقیقت، کامپیوتر هکرها باید آن‌قدر قدرتمند باشد که بتواند هزاران سیستم کامپیوتری دیگر را شکست دهد.

هزینه گس (Gas Fee) در اتریوم چیست ؟

گس فی به معنای هزینه کارمزد است که کاربران برای پردازش تراکنش‌‌های خود در بلاک‌چین باید پرداخت کنند. این هزینه عامل محرک و اجرایی قراردادهای هوشمند در شبکه است که با واحد Gwei یا وی محاسبه می‌شود. هر توکن اتر برابر با یک میلیارد Gwei است. هزینه گس شبکه اتریوم به صورت مستمر در حال تغییر است و شما نمی‌توانید یک کارمزد ثابت برای تراکنش‌‌های انجام‌شده در بلاک‌چین اتریوم فرض کنید. شلوغی شبکه، گستردگی و پیچیدگی قراردادهای هوشمند می‌تواند در تعیین هزینه گس تاثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، هزینه گس یک تراکنش ساده قطعاً از هزینه اجرای قرارداد هوشمند مربوط به یک اپلیکیشن وام‌دهی کمتر است. به طور کلی، مواردی که در زیر به آن اشاره می‌کنیم، در تعیین هزینه گس تاثیرگذار هستند.

• نوع عملیات: نوع عملیاتی که قرار است بر روی بلاک‌چین اتریوم اجرا شود، در محاسبه گس فی بسیار تاثیرگذار است. برای مثال، اجرای قراردادهای هوشمند بسیار پیچیده به نسبت عملیاتی نظیر انتقال اتر در شبکه، هزینه گس فی بیشتری خواهد داشت.
• ترافیک شبکه: زمانی که شبکه شلوغ باشد، هزینه گس برای انجام تراکنش بیشتر می‌شود.
• حجم داده: هرچقدر داده‌های مرتبط با یک عملیات بیشتر باشد، گس فی آن بیشتر می‌شود.

استخراج اتریوم چیست ؟

از زمان شروع به کار بلاک‌چین اتریوم تا سپتامبر 2022، ارز دیجیتال اتریوم همانند ارز بیت‌کوین از طریق استخراج (Mining) تولید می‌شد. ماینرهایی که می‌خواستند در فرآیند ساخت و تایید تراکنش‌های اتریوم شرکت کنند باید از قدرت دستگاه‌‌های استخراج (Miner) استفاده می‌کردند. شبکه اتریوم نیز در ازای درگیرکردن قدرت پردازش که در نهایت به افزایش امنیت اکوسیستم و تاییدشدن تراکنش‌‌ها منجر می‌شد، به ماینرها پاداش خوبی در قالب توکن‌های اتر پرداخت می‌کرد. این ساز و کار به الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) معروف است که از ماه سپتامبر سال 2022 دیگر در شبکه اتریوم اجرا نشد.

اتریوم 2 و اثبات سهام

توسعه‌دهندگان اتریوم طبق موافقت اکثر اعضای شبکه، در طرحی از پیش‌ برنامه‌ریزی‌شده موسوم به اتریوم 2 (Ethereum 2.0)تصمیم گرفتند که برای مقیاس‌پذیری بیشتر شبکه، تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر و صرفه‌جویی در مصرف انرژی برای همیشه استخراج اتریوم را متوقف کنند. این موضوع باعث شد که اکوسیستم اتریوم به طور کامل از الگوریتم اثبات کار به اثبات سهام (Proof of Stake) کوچ کند.

در الگوریتم اثبات سهام، افراد به جای درگیرکردن پردازنده‌های قدرتمند و ایجادکردن مشکلات محیط‌زیستی، برای مشارکت در بلاک‌چین و تایید تراکنش‌های باید توکن اتر خریداری کرده و موجودی کیف پول خود را به شبکه اختصاص دهند؛ به عبارت دیگر باید در شبکه سپرده‎‌گذاری (Staking) کنند. آن‌ها از این طریق می‌توانند در فرآیند تایید تراکنش‌ها شرکت‌کرده و در ازای آن کارمزد شبکه را برای خود بردارند. با این پروتکل، دیگر نیازی به سخت‌افزارهای قدرتمند و مصرف بی‌رویه برق نخواهد بود و امنیت شبکه با سهام‌گذاری تامین می‌شود.

شباهت و تفاوت بیت‌کوین و اتریوم چیست ؟

اگرچه بیت‌کوین و اتریوم هر دو مبتنی بر تکنولوژی بلاک‌چین و پروتکل‌های رمزنگاری کار می‌کنند، اما از نظر فنی و تکنیکال تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. برای مثال، اطلاعات تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه بیت‌کوین برای ثبت اطلاعات تراکنش‌ها استفاده می‌شوند، درحالی‌که برخی از تراکنش‌های شبکه اتریوم ممکن است حاوی کدهای قراردادهای هوشمند باشند.

هدف اصلی شبکه‌های بیت‌کوین و اتریوم در یک راستا قرار ندارد. بیتکوین برای جایگزینی ارزهای فیات توسعه پیدا کرد، بنابراین مردم از آن به عنوان ذخیره ارزش و وسیله مبادله استفاده کردند. در طرف دیگر، اتریوم یک پلتفرمی است که برای تسهیل مدیریت قراردادها و ایجاد نرم‌افزارهای غیرقابل تغییر با یک ماشین مجازی ساخته شده است. تفاوت دیگر این دو اکوسیستم در نوع بلاک‌چین و الگوریتم‌های اجماع‌ است. بیت‌کوین برای افزایش امنیت خود از یک مکانیزم اجماع به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. این پروتکل به نودهای شبکه این امکان را می‌دهد تا در مورد داده‌های تراکنش‌‌ها به توافق برسند و از بروز حملات هکری به شبکه نیز جلوگیری کنند.

شبکه اتریوم نیز تا سال 2022 از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کرد، اما در ماه سپتامبر 2022 به سمت الگوریتم اثبات سهام حرکت کرد و امنیت شبکه خود را از طریق سپرده‌گذاری سهامداران تامین می‌کند. btc و eth هر دو ارز دیجیتال هستند، اما اتریوم هرگز نخواسته که خود را به عنوان یک سیستم پولی جایگزین معرفی کند بلکه ساخت قراردادهای هوشمند و کسب درآمد از آن و اجرای هر راه‌حل غیرمتمرکز را به عنوان هدف اصلی خود معرفی کرده است. شبکه بیت‌کوین نیز تغییراتی نظیر تپ‌روت (Taproot) برای اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه شبکه لایتنینگ برای پردازش تراکنش‌ها خارج از بلاک‌چین را تجربه کرده است.

زمان ساخت هر بلاک در شبکه اتریوم نیز در مقایسه با بیت‌کوین بسیار کمتر است. هر بلاک در شبکه بیت‌کوین بعد از 10 دقیقه ساخته می‌شود، درحالی‌که این زمان در اکوسیستم اتریوم فقط 15 ثانیه است. عرضه اتریوم نیز برخلاف بیت‌کوین که فقط 21 میلیون واحد از آن وجود دارد، به صورت نامحدود است. شباهت و تفاوت بیت‌کوین با اتریوم را در زیر به صورت خلاصه مشاهده خواهید کرد.

شباهت‌های اتریوم و بیت‌کوین

• بلاک‌چین مستقل:بیت‌کوین و اتریوم هر دو یک بلاک‌چین مستقل دارند. در بیت‌کوین اطلاعات تمام تراکنش‌ها بر روی بلاک‌چین ثبت می‌شود. در اتریوم، اطلاعات تراکنش‌ها و تمام کدهای قراردادهای هوشمند بر روی بلاک‌چین ذخیره می‌شوند.
• ماهیت ارز دیجیتالی: بیت‌کوین و اتریوم هر دو ارزشمند هستند و به صورت غیرمتمرکز در صرافی‌های ارز دیجیتال بین سرمایه‌گذاران معامله ‌می‌شوند.
• ذخیره در کیف‌پول دیجیتال: بیت‌کوین و اتریوم، هر دو به عنوان ذخیره ارزش‌مند در بین تریدرها رواج یافته‌اند. برای ذخیره‌سازی این دو ارز دیجیتال باید آن‌ها را در یک کیف‌پول دیجیتال (Wallet) ذخیره کرد.
• در دسترس عموم‌بودن: شبکه بیت‌کوین و اتریوم به صورت عمومی فعالیت می‌کنند و تمام مردم از سراسر جهان از طریق یک کامپیوتر یا گوشی موبایل می‌توانند به آن وصل شوند. تمام مردم جهان بدون هیچ محدودیتی می‌توانند از این دو شبکه برای ایجاد تراکنش و ثبت و اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده کنند. اتریوم و بیت‌کوین شفاف و آزاد هستند و برای استفاده از آن‌‌های نیازی به دریافت مجوز یا کسب اجازه از دیگران را ندارید.

تفاوت‌های بیت‌کوین و اتریوم

• ایده اولیه و هدف: بیت‌کوین اولین پدیده‌ای بود که استفاده از یک سیستم پولی غیرمتمرکز را رواج می‌داد. بیت‌کوین به شکلی قاطع خود را جایگزین پول سنتی معرفی کرد اما ایده دیگری در چنته نداشت. در طرف دیگر، اتریوم جسارت بیشتری به خرج داده و پای خود را فراتر از قوانین رایج گذاشت. این شبکه قابلیت اجرا کدهای نرم‌فزاری موسوم به قراردادهای هوشمند را نیز به اکوسیستم خود اضافه کرد تا علاوه‌بر پول بتواند تقریباً همه چیز را غیرمتمرکز کند.
• سرعت بالاتر اتریوم: شبکه اتریوم سرعت بالاتری در پردازش تراکنش‌ها در مقایسه با بلاک‌چین بیت‌کوین دارد. اگر بر روی شبکه بیت‌کوین با کارمزد معمولی تراکنش انجام دهید، به احتمال زیاد نهایی‌شدن تراکنش شما تا 1 ساعت زمان ببرد؛ اما تراکنشی مشابه بر روی بلاک‌چین اتریوم فقط چند ثانیه طول می‌کشد.
• نامحدودبودن ETH: اصلی‌ترین تفاوت بیت‌کوین و اتریوم در میزان عرضه کوین‌های این دو شبکه است. پروتکل بیت‌کوین به شکلی برنامه‌نویسی شده تا فقط 21 میلیون واحد از آن وجود داشته باشد، در حالی‌که عرضه اتریوم هیچ محدودیتی ندارد. البته، این موضوع به معنای هجوم تورم به اکوسیستم اتریوم نیست، چون تورم سالانه اتریوم مشخص شده و در حد 4 درصد است که با توجه به شرایط ممکن است افزایش یا کاهش یابد.

کیف پول اتریوم چیست ؟

اتریوم در حال حاضر، پشت سر بیت‌کوین به عنوان ارز دیجیتال شماره 2 در بازار معامله می‌شود. بدیهی است که چنین ارز دیجیتالی تعداد بسیار زیادی کیف پول داشته باشد. همین موضوع، باعث می‌شود که نتوان به سوال “بهترین کیف پول اتریوم چیست؟” پاسخ قاطعی داد. به طور کلی، محبوب‌ترین کیف‌پول‌های اتریوم در ادامه معرفی شده‌اند.

• کیف پول تراست ولت (نرم‌افزاری و موبایل)
• کیف پول متامسک (نرم‌افزار، افزونه مرورگر)
• مای اتر ولت (نرم‌افزار، تحت وب)
• کیف پول Ledger (سخت‌افزاری)
• ولت اکسودوس (نرم‌افزاری، موبایل و دسکتاپ)
• کیف پول ترزور (سخت‌افزاری)
• کیف پول فانتوم (نرم‌افزار، افزونه مرورگر)

کیف‌پول‌ها برای نسخه پشتیبان یک عبارت 12 یا 24 عددی از حروف تصادفی به شما نمایش می‌دهند که شما باید حتماً آن را در جای امنی یادداشت کنید. شما از طریق این عبارت می‌توانید در کیف‌پول‌های دیگر به دارایی‌های خود دسترسی پیدا کنید.

آینده اتریوم

در ابتدای این مقاله اشاره کردیم که اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز برای اجرا و نگه‌داری از قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است. در حقیقت، هیچ فرد یا نهادی نمی‌تواند برای اطلاعات موجود بر روی این شبکه را تغییر داده یا بخشی از آن را سانسور کند. علاوه بر این، هرگونه دستکاری و تقلب در قراردادهای هوشمند امکان‌پذیر نیست، بنابراین می‌توان گفت که اتریوم در آینده نه چندان دور می‌تواند جای بیت‌کوین را بگیرد؛ البته این ادعای بسیار بزرگی است چون بیت‌کوین همواره به عنوان یک دارایی ارزشمند بین کاربران شناخته می‌شود بنابراین نمی‌توان از آن سبقت گرفت. با این‌حال خیلی از تحلیل‌گران باور دارند که شبکه اتریوم از بیت‌کوین شفاف‌تر و پویاتر است. آن‌ها برای اثبات این ادعا مثال‌هایی را مطرح می‌کنند که در ادامه یکی از آن‌ها را با یکدیگر مورد بررسی قرار می‌دهیم. یکی دیگر از سرویس اتریوم، نیم اتریوم است که برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله آن در وبلاگ کافه ارز مراجعه کنید.

اپلیکیشن‌هایی نظیر تلگرام و اینستاگرام را در نظر بگیرید. میلیاردها نفر از سراسر جهان از این اپلیکیشن‌ها برای پیام‌رسانی و ارتباط در فضای مجازی استفاده می‌کنند. اما این نوع از برنامه‌ها یک مشکل بسیار بزرگ دارند که خیلی به آن توجه نمی‌شود و آن‌هم متمرکز بودن ‌است. برای مثال، شرکت متا (Meta) مالک برنامه اینستاگرام است و ممکن است طبق‌ مقررات و خط‌مشی‌هایی که دارد، اقدام به حذف محتوا کند یا این که حتی اطلاعات محرمانه و خصوصی کاربرانش را به فروش رسانده یا در اختیار دستگاه‌های دولتی قرار دهد. اتریوم در اینجا وارد عمل می‌شود و امکان ساخت برنامه اینستاگرام به صورت غیرمتمرکز را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد.

در حقیقت، با شبکه اتریوم می‌توان اینستاگرامی ساخت که خبری از متا به عنوان مالک آن نیست و کاربرانش آن را اداره می‌کنند و هر جا که لازم ببینند تغییراتی در آن ایجاد خواهند کرد. این مفهوم همان نسل سوم وب یا Web 3 است که آینده اینترنت خواهد بود. زیباست نه؟

بهترین روش خرید اتریوم

خرید از صرافی‌های ارز دیجیتال معتبر، بهترین راه برای خرید اتر است. کاربران ایرانی می‌توانند به دو روش از صرافی‌های آنلاین اتر خریداری کنند که در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم.

1. خرید مستقیم اتر از صرافی‌های ایرانی: در این روش، کاربران می‌توانند با ثبت‌نام و احراز هویت در صرافی‌های ایرانی نظیر کافه ارز، با استفاده از واحد پول کشور یعنی ریال و از طریق کارت بانکی خود به صورت مستقیم اتر خریداری کنند.

2. خرید تتر از صرافی‌های ایرانی و سپس تبدیل به اتر در صرافی‌های خارجی: در روش دوم کاربران ایرانی از صرافی‌های ایرانی نظیر کافه ارز، تتر خریداری کرده و آن را به صرافی‌های خارجی منتفل می‌کنند. سپس با موجودی تتر خود در صرافی خارجی اقدام به خرید اتر می‌کنند.

این روش‌ها به کاربران ایران این امکان را می‌دهند تا به سادگی و با استفاده از صرافی‌های معتبر ارز دیجیتال، به صورت نامحدود اتریوم خریداری کنند. البته، پیشنهاد می‌شود که برای خرید اتریوم به صورت مستقیم از صرافی‌های ایرانی نظیر کافه ارز اقدام کنید. در صرافی‌های ایرانی گاهی اوقات ممکن است نقدینگی اتر کاهش پیدا کند و شما باید از روش دوم استفاده کنید. البته، صرافی ارز دیجیتال کافه ارز این مشکل را ندارد چون خرید اتر به صورت مستقیم و بدون واسطه انجام می‌شود، بنابراین شما می‌توانید به صورت نامحدود ارز اتریوم خریداری کنید.

سوالات متداول

آیا می‌توان هنوز اتریوم استخراج کرد؟

خیر. با به‌روزرسانی اتریوم به ورژن Ethereum 2.0 دیگر امکان استخراج اتریوم وجود ندارد. برای کسب درآمد از آن می‌توانید سرمایه خود را در آن سهام‌گذاری (Stake) کنید.

آیا اتریوم رایگان وجود دارد؟

در یک کلام به صورت قاطعانه می‌گوییم خیر. بنابراین مراقب افراد یا پروژه‌هایی که وعده کسب اتریوم رایگان می‌دهند باشید و سرمایه خود را صرف این نوع از کلاهبرداری‌ها نکنید.

از کجا اتریوم بخریم؟

برای خرید اتریوم می‌توانید از صرافی‌‌های خارجی نظیر بایننس و کوکوین استفاده کنید. به این دلیل که اکثر صرافی‌‌های خارجی برای ارائه خدمات به کاربران ایرانی محدودیت‌‌های بسیار سختگیرانه‌ای دارند، بنابراین بهتر است با افتتاح حساب و احراز هویت در صرافی کافه ارز به صورت نامحدود و بدون دردسر برای خرید ETH اقدام کنید.

اتریوم بهتر است یا بیت‌کوین؟

روزانه افراد زیادی این سوال را می‌پرسند اما باید بدانید که این سوال از پایه نادرست است. چون که این دو پروژه برای اهداف متفاوتی ساخته شده و تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. برای سرمایه‌گذاری در هر یک از این پروژه‌ها باید بدانید که کدام یکی اهداف بهتری دارد و می‌تواند سود بیشتری را عاید شما کند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، سعی کردیم به بهترین شکل به سوال “اتریوم چیست” پاسخ دهیم و عملکرد و تمام ویژگی‌های آن را نیز مورد بحث قرار دادیم. همانطور که در مقاله مطالعه کرده‌اید، اتریوم به عنوان یکی از اکوسیستم‌های پیشرو در صنعت ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک‌چین، نقش بسیار حیاتی در تمرکززدایی و ایجاد قراردادهای هوشمند ایفا کرده است. این ارز دیجیتال فقط یک واحد پولی ارزشمند نیست، بلکه یک پلتفرم قدرتمند برای اجرای برنامه‌ها، ایجاد توکن‌های سفارشی و به طورکلی، متحول‌کننده صنایع گوناگون مبتنی بر فناوری بلاک‌چین محسوب می‌شود. امیدواریم این مقاله، پاسخ تمام سوالات شما را داده باشد. با این‌حال اگر همچنان مطلبی درباره اتریوم در ذهن شما باقی‌مانده که جوابی برای ان پیدا نکرده‌اید، می‌توانید از طریق بخش کامنت آن را با ما و مخاطبان دیگر در میان بگذارید.