کارمزد شبکه بلاکچین چیست و چگونه محاسبه می شود؟

کارمزد شبکه بلاکچین: چرا باید در بلاکچین برای انجام تراکنش کارمزد پرداخت کرد؟ هزینه‌ای که کاربران به عنوان کارمزد پرداخت می‌کنند در کجای شبکه بلاک چین خرج می‌شود؟ افرادی که در حوزه پرداخت ارزی آنلاین به خصوص خرید و فروش ارز دیجیتال که به شبکه بلاک چین وابسته است معمولاً این سوالات را از خود می‌پرسند. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که اصلاً هزینه کارمزد بر چه اساسی محاسبه می‌شود یا چه عواملی ممکن است بر روی آن تاثیر بگذارد؟ تیم وبلاگ کافه ارز در این مطلب قصد دارد، مفهوم کارمزد در شبکه بلاک‌چین و نحوه محاسبه آن را به ساده‌ترین شکل ممکن برای شما توضیح دهد، بنابراین اگر شما هم دغدغه افزایش میزان کارمزد در برخی مواقع بخصوص زمان شلوغی شبکه را دارید، تا انتهای این مطلب را مطالعه کنید.

بلاک چین چیست و چه کاربردی در ارزهای دیجیتال دارد؟

ارزهای دیجیتال به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کنند، بنابراین وابستگی به موسسات مالی یا ادارات دولتی را از بین برده‌اند. این ویژگی صنعت کریپتو، آن را به یکی از محبوب‌ترین روش‌های انتقال پول و سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است. ایده اولیه ارز دیجیتال به حدود 20 سال پیش برمی‌گردد اما اولین بار فردی با نام مستعار ساتوشی ناکوموتو وایت‌پیپر ارز دیجیتال بیت کوین را به صورت رسمی منتشر کرد. او در این وایت پیپر سخن از بلاک چین و نحوه عملکرد بلاک چین بیتکوین به میان آورده بود. امروز بلاک چین بیت کوین با نام‌‌های دیگری نظیر پروتکل یا شبکه بیت کوین نیز شناخته می‌شوند که همگی به یک معنی هستند. این موضوع برای رمزارزهای دیگر نظیر اتریوم، بایننس، سولانا، ایاس، پالیگان و الگرونند نیز صدق می‌کند.

بلاکچین بیت کوین

تمام تراکنش‌های تایید شده بیت کوین از طریق بلاکچین ذخیره می‌شوند، نوعی پایگاه داده که داده‌ها را به صورت الکترونیکی ذخیره می‌کند. تفاوت اصلی این است که پایگاه‌های داده از جداول برای ساختار داده‌های خود استفاده می‌کنند، در حالی که بلاکچین داده‌ها را در بلوک‌ها ذخیره می‌کند. هنگامی که یک بلوک پر می‌شود، به بلوک قبلی اضافه می‌شود، زمان‌بندی شده و «زنجیره‌ای» می‌شود.

این یک رکورد با داده‌های قابل دسترسی آسان و یک جدول زمانی تغییرناپذیر ایجاد می‌کند. مانند پایگاه‌های داده، بلاک چین‌ها برای مدیریت و ذخیره داده‌ها به چندین رایانه نیاز دارند. با این حال، پایگاه‌های اطلاعاتی از سرورهایی استفاده می‌کنند که معمولا متعلق به یک شخص یا نهاد خاص هستند،؛ در حالی که بلاک‌چین داده‌ها را بر روی چندین رایانه متعلق به افراد یا نهادهای متعدد ذخیره می‌کند. شبکه بیت کوین شامل هزاران رایانه به نام گره است که همگی برای تأیید تراکنش‌ها، پر کردن بلوک‌ها و حفظ عملکرد سیستم با هم کار می‌کنند.

3 مشکل بزرگ بلاک چین

برای درک بهتر کارمزد شبکه بلاکچین ابتدا باید با معضل سه گانه بلاکچین آشنا شویم. برای این‌که بلاکچین در بهترین حالت خود عمل کند، باید ایمن، غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر باشد. معضل سه گانه بلاکچین ، مفهومی که توسط یک برنامه‌نویس (و بنیان‌گذار اتریوم) ویتالیک بوترین معرفی شده است، به این ایده اشاره دارد که پروژه‌های بلاکچین برای رسیدن به این هر سه ایده تلاش می‌کنند. توسعه‌دهندگان بلاکچین از مفهوم Trilemma برای اصلاح بیشتر شبکه‌ها و ایجاد ابزارهایی برای دستیابی به عملکرد بهینه استفاده می‌کنند.

امنیت

بلاک چین به گونه‌ای طراحی شده است که آزاد و تغییرناپذیر باشد. امنیت بلاکچین از طریق کدگذاری و همچنین الگوریتم‌های اجماع که تعداد گره‌های شبکه مورد نیاز برای تأیید تراکنش‌ها را قبل از نهایی‌سازی دیکته می‌کند، حفظ می‌شود و از آنجایی که بلاکچین از یک سری بلوک تشکیل شده است که داده‌ها را در توابع هش ثبت می‌کند، انعطاف‌پذیری خود را در برابر دستکاری داده‌ها و هک‌ها ثابت کرده است. به عبارت ساده‌تر، بلاک چین به صورت کاملاً آزاد و به دور از هرگونه نفوذ فعالیت می‌کند.

تمرکز زدایی

یکی از وظایف نهادهای مرکزی جلوگیری از هزینه مضاعف و مسائلی از این دست است. با این حال، آن‌ها در برابر حملات DDoS و سایر مسائل امنیتی آسیب‌پذیر هستند. ایده یک شبکه بلاکچین غیرمتمرکز به عنوان محیطی که در آن هیچ کس نیازی به شناخت کسی ندارد بهترین راه برای مقاومت در برابر انواع حملات است. در واقع، نودها و اطلاعات داخل آنها در یک دفتر کل توزیع شده نگهداری می‌شوند. سیستم‌های غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین اساسا در برابر این مسائل آسیب‌ناپذیر هستند و الگوریتم‌ یا مکانیسم‌ اجماع امنیت بیشتری را هم برای سیستم فراهم می‌کند. علاوه بر این، بلاکچین از هزینه‌های مضاعف و اتلاف انرژی برای رقابت با سایر همتایان جلوگیری بعمل می‌آورد. اگر کسی تلاش کند دفتر کل را تغییر دهد یا خراب کند، اکثر شرکت‌کنندگان شبکه باید برای انجام این کار به اجماع برسند و در غیر اینصورت آن کاربر خاطی از شبکه برای همیشه حذف خواهد شد.

مقیاس پذیری

در برخی اوقات، اممکن است ترافیک شبکه در اثر افزایش ورودی آن به شکل قابل توجهی زیاد شود. این موضوع باعث می‌شود که پردازش تراکنش‌ها کند شده و هزینه کارمزد برای کاربران کاربران افزایش یابد. بلاک چین برای این که بتواند با شبکه‌های متمرکز رقابت کند باید از مقیاس‌پذیری قابل قبولی برخوردار باشد. برای غلبه بر معضلات سه گانه بلاکچین و رسیدگی به آن، برخی از توسعه‌دهندگان توصیه می‌کنند که تغییرات مستقیمی در شبکه ایجاد کنند (راه‌حل‌های لایه ۱، مانند اتریوم). همچنین خیلی از کاربران توسعه شبکه‌های ثانویه یا راه‌حل‌های لایه ۲ را پیشنهاد کرده‌اند که برای اجرا در کنار بلاکچین طراحی شده‌اند، مانند شبکه لایتنینگ روی بیت کوین یا لایت کوین. توجه به این نکته مهم است که فناوری بلاکچین هنوز در مراحل ابتدایی است و با تکامل آن، راه‌حل‌های بالقوه برای معضل سه گانه بلاکچین نیز پیشرفت خواهند کرد.

چرا کارمزد تراکنش شبکه بلاکچین اهمیت دارد؟

در روزهای اولیه بیت کوین، ماینرها به سرعت برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها کار می‌کردند. با افزایش محبوبیت ارز دیجیتال، تراکنش‌ها بیشتر و پیچیده‌تر شده‌اند. هزینه معاملات بیت کوین نیز به همین ترتیب روند صعودی به خود گرفت. میزان کارمزد به اندازه تراکنش و تاریخ ورود آن به شبکه بلاک چین بستگی دارد. به عبارت دیگر، تراکنش‌هایی که بایت‌های بیشتری را شامل می‌شود و تعداد بلاک بیشتری را اشغال می‌کند، کارمزد تراکنش بالاتری خواهد داشت. کارمزدهای اضافی می‌تواند تراکنش را از طریق سیستم سرعت بخشد و اساسا آن را در یک صف اولویت قرار دهد. به عبارت دیگر، شما می‌توانید با پرداخت هزینه بیشتر، تراکنش‌های خود را با سرعت بیشتری انجام دهید.

کارمزدهای جمع‌آوری‌شده به ماینرهایی تعلق می‌گیرد که تراکنش‌های بیت‌کوین را تأیید و ثبت می‌کنند و به روان بودن و عملکرد سیستم کمک می‌کنند. در حقیقت، ماینرها به شکل زیر را فعالیت می‌کنند:

• تایید و پردازش تراکنش
• پرداخت در ازای حل کردن توابع هش
• حذف تراکنش‌های اسپم و جلوگیری از نفوذ هکرها به شبکه

به عبارت دیگر، می‌توان گفت که کارمزد شبکه بلاکچین از یکپارچگی شبکه بیت کوین محافظت می‌کند.

عملکرد کارمزد شبکه بلاکچین

از نظر مفهومی، کارمزد تراکنش های بیت کوین نشان‌دهنده سرعتی است که کاربر می‌خواهد تراکنش‌هایش در بلاکچین اعتبارسنجی شود. اگرچه ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین ، شرکت به عنوان ماینر را برای هر کسی آسان می‌کند که به معنای تأیید و ثبت تراکنش‌ها برای تشکیل یک بلوک است. با این حال، فرآیند استخراج بیت کوین هم پیچیده و هم گران است. دستگاه‌های ماینر گران قیمت هستند و مقادیر زیادی برق مصرف می‌کنند. در عوض، کارمزدی که ماینرها برای تایید تراکنش دریافت می‌کنند به نوعی این هزینه را جبران می‌کند و آنها را به ادامه کار تشویق خواهد کرد.

هر زمان که ماینرها یک بلاک را به بلاکچین اضافه کنند، کارمزد تراکنش و پاداش ساخت بلاک به او تعلق می‌گیرد. هر 4 سال ( پس از تولید 210 هزار بلاک در بلاک چین بیتکوین) میزان تولید بیت کوین‌های جدید به طور ناگهانی نصف می‌شود. به عبارت دیگر، پاداش ماینرها برای اضافه نمودن یک بلاک به بلاک چین بیت کوین نصف خواهد شد. این رخداد که به هاوینگ (Halving) مشهور است باعث کاهش هش ریت می‌شود بنابراین ماینرها برای استخراج بلوک های جدید به قدرت محاسباتی بالاتر و انرژی بیشتر نیاز دارند. با این حال، افزایش کارمزد تراکنش‌ها به امنیت و سلامت شبکه بلاک چین کمک خواهد کرد.

همانطور که قبلاً به آن اشاره کردیم، کارمرزد شبکه بلاکچین می‌تواند سرعت تایید تراکنش ها را نیز تغییر دهد. اگر نیاز به پردازش فوری تراکنش بیت کوین خود دارید، می‌توانید هزینه بیشتری را برای اولویت‌بندی آن بپردازید. اگر عجله نداشته باشید، می‌توانید کارمزد کمتری را انتخاب کنید. در این حالت، تراکنش تا زمانی که ترافیک شبکه کاهش یابد در حافظه یا mempool باقی خواهد ماند. ممپول را می‌توان به عنوان یک صف در نظر گرفت و هنگامی که یک تراکنش را شروع می کنید به mempool هدایت می‌شود. تراکنش‌هایی که در انتظار هستند تا زمانی که یک ماینر تایید کند و آن‌ها را به بلوک اضافه کند، در mempool باقی می‌مانند. هنگامی که ممپول پر می‌شود، ماینرها ابتدا تراکنش‌های بیت کوین را با کارمزد بالاتر انتخاب می‌کنند.

این سیستم می‌تواند تراکنش‌ها را روان‌تر نگه دارد، اما می‌تواند به نوعی جنگ مناقصه نیز منجر شود. بسیاری از افرادی که از ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند، مایل به پرداخت کارمزد بیشتر هستند تا اطمینان حاصل کنند که تراکنش‌هایشان در ابتدا انجام می‌شود. با این حال، این تاکتیک، به خصوص در زمان‌های اوج مصرف، می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد. برخی از کاربران در نهایت هزینه‌های بیشتری را پرداخت می‌کنند، که باعث می‌شود سایر ماینرها نیز هزینه‌های خود را افزایش دهند.

کارمزد بیت کوین در مقابل اتریوم

بزرگ‌ترین نام‌ها در ارزهای دیجیتال بیت کوین (BTC) و اتر (ETH) هستند و درک نحوه محاسبه کارمزد شبکه بلاکچین آن‌ها می‌تواند تضمین کند که شما مبلغ عادلانه‌ای برای تکمیل تراکنش خود پرداخت می‌کنید، بدون این‌که گرفتار یک جنگ پیشنهادی یا رکود غیرضروری در ممپول شوید.

محاسبه کارمزد تراکنش بیت کوین

برای محاسبه کارمزد شبکه بلاکچین بیت کوین، چند گزینه دارید. با برخی از کیف پول‌ها، می‌توانید فرآیند را خودکار انجام دهید، که به شما امکان می‌دهد انتخاب کنید که می‌خواهید تراکنش‌تان چقدر سریع انجام شود و بر اساس آن پرداخت کنید. ابتدا نرخ‌های فعلی را بررسی کنید و سپس بر اساس اندازه تراکنش خود ضرب کنید. بیت کوین‌ها به ساتوشی تقسیم می‌شوند که یک صد میلیونیوم (یا ۰/۰۰۰۰۰۰۰۱) بیت کوین هستند. اگر تراکنش شما ۲۲۵ بایت باشد و نرخ ۱۰۰ ساتوشی در هر بایت را انتخاب کنید، می‌توانید انتظار داشته باشید که حدود ۲۲۵۰۰ ساتوشی کارمزد بپردازید، زیرا ۱۰۰x۲۲۵= ۲۲۵۰۰ است.

محاسبه کارمزد بلاکچین اتریوم

تا سال ۲۰۲۱، همه چیز در شبکه اتریوم مبتنی بر گس (Gas) بود. گس واحدی است که به مقدار توان محاسباتی لازم برای تکمیل یک معامله خاص مرتبط است. با نام مناسب، گس به انرژی مورد استفاده برای حفظ حرکت شبکه اتریوم اشاره دارد. در این سیستم پرداخت، همه چیز با گس همراه بوده است. یک مشکل اضافه ساده ممکن است فقط به ۵ واحد گس نیاز داشته باشد، در حالی که تکمیل یک معامله واقعی ممکن است ۲۰۰۰۰ هزینه داشته باشد. برای تعیین کارمزد شبکه بلاکچین اتریوم ، کاربر باید قیمت گس را بداند که بر حسب gwei یا معادل ۰/۰۰۰۰۰۰۰۰۱ (یک میلیاردم) ETH اندازه‌گیری می‌شود .

برای محاسبه، باید هزینه گس را در قیمت گس ضرب کنید. به عنوان مثال، ممکن است معامله‌ای داشته باشید که هزینه آن ۲۰۰۰۰ واحد گس باشد و قیمت گس ۱۰۰ gwei باشد. کل هزینه شما برای آن تراکنش دو میلیون gwei خواهد بود، زیرا ۲۰۰۰۰x۱۰۰= دومیلیون gwei است. این مقدار کمی بالاتر از ۷ دلار است، با فرض این‌که ۱ gwei معادل ۰/۰۰۰۰۰۳۵۹ دلار باشد.

کاربران می‌توانند «محدودیت گس» را تعیین کنند که به محدودیت هزینه‌های شما یا میزان گسی که می‌خواهید برای یک تراکنش خاص استفاده کنید اشاره دارد. تراکنش‌های پیچیده نیاز به کار بیشتری دارند، بنابراین محدودیت‌های گس آن‌ها لزوما بیشتر از معاملات ساده‌تر است. با این حال ثابت شد که این سیستم دست و پاگیر است و بسیاری از کاربران کمتر پرداخت می‌کردند که می‌تواند منجر به رد تراکنش آن‌ها یا لزوم پرداخت اضافی شود. (به این فکر کنید که به جای این‌که نامه را به خاطر هزینه پست ناکافی برگردانید، تمبرهای زیادی را روی پاکتی که می‌خواهید پست کنید، قرار دهید). ارتقا EIP1559 روش پرداخت کاربران برای تراکنش‌ها را تغییر داد. در عوض، کاربران ETH برای تراکنش‌های خاص، کارمزد پایه می‌پردازند. بخشی از هر هزینه جمع‌آوری‌شده «سوخته» می‌شود، که سکه‌ها را از گردش خارج می‌کند و بقیه به ماینرها می‌رسد. کاربران ETH همچنین گزینه‌ای برای «انعام دادن» به ماینرها دارند که می‌تواند پردازش و ضبط تراکنش‌های آن‌ها را سرعت بخشد.

میانگین کارمزد تراکنش بلاکچین

کارمزد شبکه بلاکچین یک هزینه ضروری برای انجام تراکنش‌های مالی در قرن بیست و یکم است و تراکنش‌های ارز دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. هم بیت کوین و هم اتریوم هزینه تراکنش را با اندازه آن مرتبط می‌کنند و کاربران می‌توانند برای سرعت بخشیدن به فرآیند هزینه بیشتری بپردازند. میانگین کارمزد تراکنش بیت کوین بسته به میزان ترافیک و عوامل دیگر، روز به روز در نوسان است. همین امر در مورد شبکه اتریوم نیز صدق می‌کند. در حال حاضر، میانگین کارمزد بیت کوین بین ۲ تا ۵ دلار است که بین ۳۷۰۰ تا ۹۱۷۰ ساتوشی ترجمه می‌شود.

میانگین معاملات در روز

شبکه های BTC و ETH در حال شکوفایی هستند و تراکنش‌های بی‌شماری هر روز تکمیل و تأیید می‌شوند. در شبکه بیت کوین روزانه حدود ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تراکنش انجام می‌شود. از طرف دیگر اتریوم بیش از ۱ میلیون تراکنش را در روز انجام می‌دهد. تکمیل تراکنش‌های خود در روزی که ترافیک کم است، می‌تواند نرخ تراکنش شما را کاهش دهد، بدون این‌که شما را مجبور به کاهش سرعت تأیید کند.

شبکه لایتنینگ

شبکه لایتنینگ یک راه حل خارج از زنجیره است که در بالای یک بلاکچین قرار می‌گیرد که منحصرا در شبکه بیت کوین نیست و در درجه اول به پردازش سریع و ایمن پرداخت های بلاکچین بدون زمان‌های بالقوه طولانی تایید بلاک کمک می‌کند. حتی به کاربران اجازه می‌دهد تا مبادلات اتمی متقابل زنجیره‌ای را بدون اتکا به اشخاص ثالث فوراً انجام دهند. یکی از نکات برجسته شبکه لایتنینگ، توانایی آن برای امکان پرداخت‌های کوچک، حتی کمتر از ساتوشی است. این فرآیند خصوصی‌تر است و امکان انجام چندین تراکنش فردی را بدون پخش از طریق بلاکچین فراهم می‌کند. همان‌طور که از نامش پیدا است، شبکه لایتنینگ نیز سریع است و تقریبا هیچ محدودیتی در TPS ندارد. زمان تسویه حساب به همان اندازه سریع است و میانگین تراکنش در حدود یک دقیقه یا کمتر تسویه می‌شود. هزینه‌ها نیز کمتر است. برای کسانی که به دنبال حفظ حریم خصوصی، سرعت و مقرون به صرفه هستند، Lightning Network یک جایگزین عالی ارائه می‌دهد.

مکانیزم اجماع مقیاس پذیرتر

مکانیسم یا الگوریتم اجماع به یک پروتکل خاص اشاره دارد که برای اطمینان از این‌که شبکه‌های رایانه‌ها می‌توانند در عین حفظ امنیت به طور مؤثر با هم کار کنند، طراحی شده است. این الگوریتم اغلب برای اطمینان از عملکرد موثر شبکه رمزنگاری و جلوگیری از انواع خاصی از حملات سیستم استفاده می‌شود. اگر نقطه ضعف اصلی بیت کوین مقیاس‌پذیری آن باشد، یک مکانیسم اجماع مقیاس پذیرتر ممکن است به کاهش هزینه‌ها کمک کند. در حال حاضر، بیت کوین بر اساس اجماع اثبات کار (PoW) اجرا می‌شود، که به هر گره نیاز دارد تا مسائل پیچیده ریاضی را برای اعتبارسنجی یک تراکنش حل کند. اولین کسی که مشکل را کامل می‌کند می‌تواند بلوک بعدی را به زنجیره اضافه کند. سپس بلوک با داده‌های وارد شده به بلاک چین تأیید می‌شود.

اثبات سهام (POS) پروتکل مقیاس پذیرتر و پایدارتر است. PoS قدرت استخراج را به سهام مالکیت مرتبط می‌کند. ماینرها نیازی به صرف انرژی برای حل مسائل ریاضی ندارند، بلکه به استخراج تعداد معینی از تراکنش‌های مرتبط با سهام مالکیت خود محدود می‌شوند. یک ماینر با یک درصد سهام مالکیت می‌تواند یک درصد از بلاک‌ها را استخراج کند. سیستم‌های PoS نیز در برابر نوع خاصی از حملات اقتصادی آسیب‌پذیر نیستند. یک ماینر باید بیش از نیمی از ارزهای دیجیتال موجود در یک شبکه را در اختیار داشته باشد تا بتواند یک حمله سیستمی را انجام دهد که برای منافع آن‌ها زیان‌آور است. در نهایت، یک سیستم PoS مقیاس پذیر، کارآمدتر و ایمن‌تر از سیستم‌های PoW است.

سخن آخر

آنچه در این مقاله در مورد کارمزد شبکه بلاکچین به این اشاره دارد که کارمزدهای بالاتر یا کمتر می‌تواند به میزان قابل توجهی سود شما را کاهش دهد و بر سود و زیان سرمایه شما تأثیر بگذارد. در حالی که این کارمزدها بخشی ضروری از تراکنش در یک دارایی دیجیتال هستند، می‌توانید اقداماتی را برای کاهش هزینه‌های کلی خود و کاهش ریسک پرداخت اضافی انجام دهید، خواه این به معنای انتخاب یک سیستم جایگزین برای تراکنش‌های کوچک‌تر مانند شبکه لایتنینگ باشد یا منتظر بمانید تا زمان ایده آل برای پردازش تراکنش‌های شما محقق شود همچنین تحقیق در مورد گزینه‌های خود و یافتن بهترین گزینه برای نیازهای خود می‌تواند به شما در صرفه جویی در قیمت تراکنش ها و هزینه‌های انجام معاملات کمک کند.