قرارداد های هوشمند چیست ؟ کاربرد های قرارداد های هوشمند
۱۵ بهمن ۱۴۰۱
فهرست مطالب
قرارداد های هوشمند چیست و چگونه کار می‌کند؟
استفاده از ارز های دیجیتال یک روش پرداخت ارزی است، کافه ارز امکان خرید و فروش ارز دیجیتال را برای شما فراهم کرده است. با تحولاتی که تکنولوژی و هوش مصنوعی در زندگی‌ها به وجود آورده است؛ تغییرات عمده در فرآیندهای مختلف به وجود آمده، قراردادها نیز از این تحولات مصون نیستند. تحولات در این حوزه به شکلی است که دور از ذهن نیست که در آینده‌ای نزدیک شاهد جایگزینی قراردادهای هوشمند با شکل سنتی آن باشیم. تقریبا غیر ممکن است که زندگی خود را بدون هیچ معامله و یا قراردادی بگذرانید. هرچند که در حال حاضر قراردادهای سنتی در جهان رایج‌تر هستند، این دسته از قراردادها معایب خود را دارند، مثلا اغلب به یک واسطه برای تنظیم قرارداد نیاز است. این واسطه معمولا مبلغ قابل توجهی را به عنوان کمیسیون دریافت می‌کند. علاوه بر هزینه بر بودن قراردادهای سنتی، همواره مشکلات امنیتی هم برای آن وجود دارد؛ مثلا امکان تقلب در قراردادها وجود دارد و یکی از طرفین می‌تواند برخلاف اخلاقیات عمل کند.
ایرادات و معایب قراردادهای سنتی پنجره‌ای شد برای جایگزینی این قراردادها با مدل هوشمند آن، اما سوالی که به وجود می‌آید این است: “قرارداد های هوشمند چیست و چگونه کار می‌کند؟”
در ادامه برای پاسخگویی به این سوال و سوالات بیشتر قراردادهای هوشمند را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
تاریخچه قرارداد های هوشمند
در سال 1994 اولین جرقه‌ی ایده‌ی قراردادهای هوشمند توسط یک کارشناس علوم کامپیوتر و رمزنگاری به نام نیک سزابو (Nick Szabo) زده شد. ایده اولیه سزابو طی سال‌ها دستخوش تغییرات عمده‌ای شده که محصول نهایی آن، در حوزه‌های مختلفی به کار می‌آید.
قراردادهای هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند، پروتکل‌های تراکنش دیجیتالی هستند که در صورت رعایت قوانین از پیش تعریف‌شده، قراردادها را تأیید، کنترل و خود اجرا می‌کنند. این قراردادها به صورت کدهای رایانه‌ای روی یک بلاک چین تعبیه شده‌اند. برخلاف قراردادهای سنتی (فیزیکی)، این قراردادها بین طرفین ناشناس اتفاق می‌افتد و به طور خودکار بدون دخالت شخص ثالث اجرا می‌شوند. اجرای هوشمند قرارداد می‌تواند منجر به تبادل پول، ارائه خدمات، باز کردن قفل محتوای محافظت شده توسط مدیریت حقوق دیجیتال یا سایر انواع دستکاری داده‌ها شود. همچنین، قراردادهای هوشمند می‌توانند برای اجرای حفاظت از حریم خصوصی استفاده شوند. در فرآیندی که قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود، سه جزء اصلی وجود دارد: امضاکنندگان (طرفین قرارداد)، موضوع قرارداد و شرایط قرارداد.
طرفین درگیر باید شرایط قرارداد (مجموعه ای از قوانین و مجازات ها) را برای یک معامله موفق رعایت کنند. علاوه بر رفع نیاز به واسطه، اجرای توافقات از طریق قراردادهای دیجیتالی مقرون به صرفه و امن تلقی می‌شود که به این معنی است این شیوه قرارداد معایب قراردادهای سنتی را ندارد. علاوه بر این مزایا، شبکه بلاک چین غیرمتمرکز تضمین می‌کند که تراکنش‌ها شفاف، قابل ردیابی و برگشت ناپذیر باقی می‌مانند. در اجلاس بلاک چین DC ویتالیک بوترین Vitalik Buterin، هم بنیانگذار 28 ساله اتریوم، نحوه عملکرد قراردادهای هوشمند را به روشنی توضیح داد:”در رویکرد قرارداد هوشمند، یک دارایی یا ارز به یک برنامه منتقل می‌شود، برنامه این کد را اجرا کرده و به طور خودکار در نقطه‌ای یک شرط را تأیید می‌کند و تعیین می‌کند که دارایی به کجا برود؟ به این ترتیب که تعیین می‌شود آیا دارایی باید برای یک نفر واریز شود یا برای شخصی دیگر، یا شاید هم باید فوراً به شخصی که آن را ارسال کرده است بازگردانده شود.”
برای انواع موقعیت‌ها می‌توان از قراردادهای هوشمند استفاده کرد. موارد زیر متداول‌ترین شیوه‌های استفاده از این نوع قراردادها است:
- مشتقات مالی
- حق بیمه
- نقض قراردادها
- حقوق مالکیت
- اجرای اعتبار
- خدمات مالی
- فرآیندهای قانونی
- قراردادهای تامین مالی جمعی
قراردادهای هوشمند مبتنی بلاک چین
بلاک چین به دلیل امنیت و تغییر ناپذیری فناوری برای ذخیره قراردادهای هوشمند ایده آل است. داده‌های قرارداد هوشمند در یک دفتر کل مشترک رمزگذاری شده است با این کار از دست دادن اطلاعات ذخیره شده در بلوک ها عملا غیر ممکن می‌شود. انعطاف پذیری یکی دیگر از مزایای فناوری بلاک چین است که در قراردادهای هوشمند گنجانده شده است. توسعه دهندگان می‌توانند تقریباً هر نوع داده ای را در یک بلاک چین ذخیره کنند و گزینه‌های بسیار متنوعی برای تراکنش آنها وجود دارد.
قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک چین به امن تر، کارآمدتر و مقرون به صرفه تر شدن تراکنش‌ها و سایر فرآیندهای تجاری کمک می‌کند و در نتیجه هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد. صنایع مختلفی می‌توانند از قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک چین به عنوان بخشی از زنجیره تأمین خود استفاده کنند.
